Τρίτη 25 Μαρτίου 2008

Σπουδές (2), ισοπαλίες

H σπουδή (study) είναι μια σκακιστική σύνθεση, δηλαδή μια επινοημένη θέση της σκακιέρας, στην οποία τα λευκά πετυχαίνουν τον σκοπό τους όπως και αν αμυνθούν τα μαύρα, και ο σκοπός είναι [παίζουν τα λευκά και νικούν] (σύμβολο +) ή [παίζουν τα λευκά και επιτυγχάνουν ισοπαλία] (σύμβολο =).

Η σπουδή μπορεί να θεωρηθεί ειδική περίπτωση ορθόδοξου σκακιστικού προβλήματος. Ζητείται να επιτευχθεί ο σκοπός (νίκη ή ισοπαλία, όπως και σε μία παρτίδα) χωρίς να προσδιορίζεται συγκεκριμένος αριθμός κινήσεων για τις βαριάντες.
Οι σπουδές έχουν επίσης μοναδικό κλειδί και μοναδική λύση.

Τυπικά οι σπουδές μοιάζουν με φινάλε (=τέλος) παρτίδας και συνήθως έχουν λίγα κομμάτια.



Τα λευκά πετυχαίνουν ισοπαλία


(Πρόβλημα 87)
Λιμπιούρκιν (M. S. Libiurkin),
“64”, 1934
Παίζουν τα λευκά και κάνουν ισοπαλία
= (4+4)
[1K6/2P5/8/8/4P1s1/8/B5kb/7q]

Η ισοπαλία επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους:
* με θέση πατ (στα λευκά ή και στα μαύρα)
* με έλλειψη υλικού της μιας πλευράς, ώστε να μην μπορεί να επιτύχει νίκη (π.χ. K+S εναντίον K)
* με επανάληψη των κινήσεων, (τρεις φορές η ίδια θέση χωρίς να παρθεί κομμάτι ή να κινηθεί πιόνι με την ίδια πλευρά να έχει σειρά να παίξει με τα ίδια δικαιώματα (π.χ. ροκέ)).

Στο διάγραμμα βλέπουμε μια σπουδή του Λιμπιούρκιν (M. S. Libiurkin), όπου η εκφώνηση ζητά να παίξουν πρώτα τα λευκά και να πετύχουν ισοπαλία. Το πιόνι c7 είναι καρφωμένο, άρα δεν μπορούν οι δυνάμεις των λευκών να γίνουν ισχυρότερες, και η θέση είναι ανοιχτή, οπότε το πατ δεν είναι εύκολο να γίνει. Ας δούμε όμως την λύση:

Κλειδί: 1.e5! (Απειλεί 2.c8=Q, ή 2.Bd5+ που κερδίζει την μαύρη βασίλισσα).
1...Sxe5 (Τώρα τα λευκά δεν πρέπει να συνεχίσουν με 2.Bd5+ γιατί με 2...Sf3 τα μαύρα κερδίζουν).
2.c8=Q Sc4+ (Εδώ πρέπει να προσέξουν τα λευκά. Αν παίξουν 3.Ka7, τότε με 3...Qg1+ τα μαύρα κάνουν ματ ή κερδίζουν την Qc8).
3.Ka8 Sb6+
4.Kb7 Sxc8
5.Bd5+ Kg1 (Πάλι έχουν μια ευκαιρία να χάσουν τα λευκά. Αν 6.Bxh1 Sd6+ 7.Kc6 Kxh1 και τα μαύρα κερδίζουν).
6.Kxc8! (Τώρα τα μαύρα είναι υποχρεωμένα να πάρουν τον αξιωματικό που απειλεί την μαύρη βασίλισσα).
6...Qxd5 (και τα λευκά είναι πατ).


Ο Ρίτσαρντ Ρέτι (Richard Réti, 28/05/1889 – 06/06/1929) γεννήθηκε στην Αυστρο-Ουγγαρία. (Είχε έναν μεγαλύτερο αδελφό Ρούντολφ, ονομαστό πιανίστα). Ο Ρέτι έφτιαξε σπουδές, όπου φαινομενικά ο λευκός βασιλιάς είναι μακριά από το μαύρο πιόνι και δεν το προλαβαίνει πριν προαχθεί, αλλά στην λύση η γεωμετρία του Ρέτι θριαμβεύει.


(Πρόβλημα 88)
Ρίτσαρντ Ρέτι (Richard Réti)
1928
Παίζουν τα λευκά και κάνουν ισοπαλία
= (2+3)
[5K2/k7/4P1p1/8/8/8/4b3/8]

Κλειδί: 1.Ke7! g5
2.Kd6 g4
3.e7! (Μόνο τώρα! Τώρα που έχει κλείσει η διαγώνια e2 – h5) Bb5
4.Kc5 Bd7
5.Kd4 (και ο βασιλιάς πρόλαβε το πιόνι).


Στο επόμενο πρόβλημα-89 του Γκένριχ Μοϊσέγεβιτς Κασπαριάν ο λευκός βασιλιάς φροντίζει να θαφτεί ζωντανός και τα μαύρα, με βασίλισσα παραπάνω, τον παρακολουθούν χωρίς να μπορούν να τον εμποδίσουν!



(Πρόβλημα 89)
Κασπαριάν (G. M. Kasparyan),
“Chess in U.S.S.R.”, 1937
Παίζουν τα λευκά και κάνουν ισοπαλία
= (5+3)
[k3K3/1p6/7p/1P6/1P6/8/PP6/8]

Κλειδί: 1.Kd7! h5
2.Kc7 h4
3.Kb6 h3
4.Ka5 h2 5.b6 h1=Q 6.b5 Qb1 7.a4 ~ 8.b4 ~ (πατ).
Αν 4...b6+ 5.Ka4 h2 6.a3 h1=Q 7.b3 ~ (πατ).

Δεν υπάρχουν σχόλια: