Πέμπτη 7 Αυγούστου 2008

Θέμα Ντομπρόβσκι (1)

Στο θέμα Ντομπρόβσκι παρατηρείται μια παραδοξότητα με την αντιστροφή ορισμένων κινήσεων.
Πρώτα γίνονται δυό δοκιμές, που έχουν απειλές, που αποκρούονται με κάποιες άμυνες.
Μετά γίνεται η κίνηση κλειδί που απειλεί κάτι άλλο. Αν αντιμετωπιστεί η νέα απειλή με τις κινήσεις άμυνας που χρησιμοποιήθηκαν στις δοκιμές, τα ματ επιτυγχάνονται με τις (αντίστοιχες στις άμυνες) κινήσεις που αποκρούστηκαν προηγουμένως ως απειλές των δοκιμών.
Ας το πούμε με ποδοσφαιρικούς όρους : Αν γίνει το σουτ, αποκρούεται από τον τερματοφύλακα. Αν πέσει πρώτα ο τερματοφύλακας, το σουτ γίνεται εύκολα γκολ.
Συνοπτικά (κεφαλαίο γράμμα κίνηση Λευκού, πεζό γράμμα κίνηση Μαύρου) :
1.X? ( > 2.A#) a!,
1.Y? ( > 2.B#) b!,
1.Z! ( > 2.C#)
1...a 2.A#
1...b 2.B#

Θέμα Ντομπρόβσκι (Dombrovskis) : Μετά το κλειδί δύο τουλάχιστον άμυνες, που αντιμετώπισαν αποτελεσματικά κάποιες απειλές των δοκιμών, εξουδετερώνονται ακριβώς με τις ίδιες απειλές των δοκιμών.

Το θέμα πήρε το όνομά του από τον συνθέτη Ντομπρόβσκι, που το πρωτοπαρουσίασε το 1958, (Πρώτο Βραβείο, Probleemblad). Ο Άλφρεντς Ντομπρόβσκι (Dombrovskis Alfreds), γεννήθηκε 1923-04-19 στο Aizpute Λετονίας (Latvia) και απεβίωσε 2000-03-18).



Θέμα Ντομπρόβσκι σε ορθόδοξα

(Πρόβλημα 224)
Μάριαν Κοβάσεβιτς (Marjan Kovacevic),
Myllyniemi Jubilee tourney 1980,
Ματ σε 2.
#2 ( 11 + 9 )
[3B3s/8/p1P1R3/pk1B1S1Q/pb1P4/qb1P4/SR6/4sK2]

Στο πρόβλημα αυτό χρησιμοποιείται το μισοκάρφωμα (half-pin) των μαύρων Αξιωματικών (όταν φύγει ο ένας, ο άλλος είναι καρφωμένος).

Δοκιμές : {1.Sf5-d6+? Bb4xd6!}, {1.Bd5-c4+? Bb3xc4!}, {1.Qh5-f7? Sh8xf7!}, {1.Qh5-h2? Bb4-d6!}, {1.Qh5-h7? Sh8-f7!}, {1.Sf5-e7? Se1xd3!}, {1.Sa2-c3+? Bb4xc3!}. Προσέχουμε ιδιαίτερα τις δύο επόμενες δοκιμές και τις συσχετίζουμε με την λύση:
Δοκιμή : {1.Bd5-e4? ( > 2.Sf5-d6# (A)) Bb3-d5! (a)}
Δοκιμή : {1.Sf5-e3? ( > 2.Bd5-c4# (B)) Bb4-d6! (b)}

Κλειδί : 1.Qh5-e8! ( > 2.c6-c7# )
1...Bb3xd5 (a) 2.Sf5-d6# (A)
1...Bb4-d6 (b) 2.Bd5-c4# (B)


Στο επόμενο πρόβλημα-225, του Κέλλερ, (που το πήραμε από την σελίδα για τα τριάρια του Βρεταννικού Οργανισμού Σκακιστικών Προβλημάτων, British Chess Problem Society BCPS), διαπιστώνουμε ότι οι σύγχρονοι συνθέτες φροντίζουν να επεκτείνουν ένα θέμα δύο κινήσεων, όπως είναι το Ντομπρόβσκι, σε μηχανισμό τριών κινήσεων.

(Πρόβλημα 225)
Μ. Κέλλερ (M. Keller),
Πρώτο Βραβείο, Schweizerische Schachzeitung 1985,
Ματ σε 3.
#3 ( 11 + 9 )
[4R3/7S/3p1Rp1/BP1k2Ps/1Kpp1p2/1p4P1/2ps4/5SQb]

Η άμεση επίθεση δεν φαίνεται να αποδίδει :
Δοκιμές : {1.Rf6-f5+? g6xf5!}, {1.Rf6xd6+? Kd5xd6!}, {1.Qg1xd4+? Kd5xd4!}, {1.Sf1-e3+? d4xe3!}. Δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στις ακόλουθες θεματικές δοκιμές :
Δοκιμή : {1.Ba5-b6? ( > 2.Qg1xd4# (A)) Sd2-f3! (a)}
Δοκιμή : {1.Ba5-c7? ( > 2.Rf6xd6# (B)) Sd2-e4! (b)}
Αν πάρει η βασίλισσα τον bBh1 με σαχ, μπορεί να μπει ενδιάμεσα το Πιόνι bPf4 υποστηριζόμενο από τον Ίππο bSd2.
Δοκιμή : {1.Qg1xh1+? f4-f3!}
Θα μπορούσαμε να πάρουμε αυτόν τον Ίππο;
Δοκιμή : {1.Sf1xd2? c2-c1=Q!}.
Μάλλον πρέπει να πάρουμε πρώτα το Πιόνι. Ας δοκιμάσουμε με τον wRf6.
Δοκιμή : {1.Rf6xf4? Bh1-e4!}.

Τελικά, το πραγματικό παιγνίδι αρχίζει όταν πάρουμε το bPf4 με το wPg3.
Κλειδί : 1.g3xf4! ( > 2.Qg1xh1+ Sd2-f3 (a) / Sd2-e4 (b) 3.Qh1xf3# / Qh1xe4#)
1...Sd2-f3 (a) 2.Qg1xd4+ (A) Sf3xd4 / Kd5xd4 3.Sf1-e3# / Rf6xd6#
1...Sd2-e4 (b) 2.Rf6xd6+ (B) Se4xd6 / Kd5xd6 3.Re8-e5# / Qg1xd4#
1...Bh1-e4 2.Ba5-c7 ( > 3.Rf6xd6#) Sh5xf6 3.Sh7xf6#
1...Bh1-f3 2.Ba5-b6 ~ 3.Qg1xd4#
1...Bh1-g2 2.Qg1xg2+ Sd2-e4 / Sd2-f3 3.Qg2xe4# / Qg2xf3#
1...d4-d3 (πολύ αδύνατο, 2.Bb6 / Qb6 / Se3+ όλα οδηγούν σε ματ στην τρίτη κίνηση).
1...Sh5xf4 2.Rf6-f5+ g6xf5 3.Sh7-f6#
1...Sh5-g3 2.Rf6-f5+ Sg3xf5 / g6xf5 3.Sh7-f6# / Sh7-f6 #


Θέμα Ντομπρόβσκι μαζί με Θέμα Αργκίλες

(Πρόβλημα 226)
Βύρων Ζάππας (Byron Zappas),
Τρίτη εύφημη Μνεία, “U.S.P.B.” 1988,
Ματ σε 2.
#2 ( 7 + 12 )
[8/6p1/1p1p2p1/1k3p2/2RBS3/Rp4qQ/4Bpr1/5Kbs]

Δοκιμές : {1.Se4-c3+? Qg3xc3!}, {1.Se4xd6+? Qg3xd6!}, {1.Bd4-c3? / Be2-d3? Qg3(x)d3!}, {1.Rc4-c5+? Kb5-b4!}, {1.Qh3xf5+? g6xf5!}, {1.Qh3xg3? Sh1xg3+!}. Ας προσέξουμε ιδιαίτερα τις δυο επόμενες θεματικές δοκιμές :
Δοκιμή : {1.Bd4-e3? ( > 2.Se4-c3# (A)) Qg3-e5! (a)}.
Δοκιμή : {1.Bd4-e5? ( > 2.Se4xd6# (B)) Qg3-d3! (b)}.

Κλειδί : 1.Qh3-h8! ( > 2.Qh8-e8# )
1...Qg3-e5 (a) 2.Se4-c3# (A)
1...Qg3-d3 (b) 2.Se4xd6# (B)

Το θέμα Ντομπρόβσκι το γνωρίσαμε και το σημειώσαμε στην λύση. Ποιο είναι όμως το θέμα Αργκίλες ;

Θέμα Αργκίλες (Arguelles) : Μια μαύρη γραμμή εξουδετερώνεται με ενεργητική και με παθητική παρεμβολή.

Η bQg3 έχει δυό γραμμές προς τα τετράγωνα άφιξης του wSe4, τα c3 και d6. Στις δοκιμές Be3? / Be5? η παρεμβολή του wBd4 στις γραμμές επίδρασης της bQ είναι ενεργητική.
Στο πραγματικό παιγνίδι, μετά τις άμυνες Qe5 / Qd3 η παρεμβολή του wBd4 στις γραμμές επίδρασης της bQ είναι παθητική.
Επειδή αυτό γίνεται στο πρόβλημα-226 του Ζάππα για δύο μαύρες γραμμές, έχουμε διπλή εφαρμογή του θέματος Αργκίλες.



Θέμα Ντομπρόβσκι σε αντίστροφο

(Πρόβλημα 227)
Σάιντερ (S. Seider),
Δεύτερο Βραβείο, Bulgaria 1300 Years Tourney 1982-83,
Αντίστροφο σε 2.
s#2 ( 13 + 9 )
[1B6/4r3/1P1Sp3/1B1k2P1/pP5R/K1P1S1s1/bp1PR1Q1/qr6]

Δοκιμές : {1.Sd6-e4+? / Sd6-f5+? / Sd6-e8+? / Sd6-c8+? . Sd6-b7+? Re7-c7!], [1.Rh4-e4+? / Qg2-e4+? Sg3xe4!}, {1.Se3-g4+? Ke5-f4!}, {1.Qg2-d5+? e6xd5!}.
Ένα καλό σχέδιο είναι να δώσουμε σαχ στον bKd5 με κάποιον Ίππο στο c4 για να αναγκαστεί ο bBa2 να τον πάρει, οπότε η bQa1 θα κάνει ματ τον wKa3. Επειδή οι δύο λευκοί Ίπποι ενεργοποιούν μπαταρίες όταν κινηθούν, ας δοκιμάσουμε να χαλάσουμε τις μπαταρίες.
Δοκιμή : {1.Ba7? ( > 2.Sdc4+ (A) Bxc4#), όχι 1...Kxd6 2.Sec4+ Bxc4#, αλλά 1...Rc7! (a)}
Δοκιμή : {1.Rf2? ( > 2.Sec4+ (B) Bxc4#) Se4! (b)}.

Στο πραγματικό παιγνίδι ο Λευκός απειλεί κάτι νέο που αποκρούεται από τις προηγούμενες άμυνες του Μαύρου, αλλά δυστυχώς αυτές εξουδετερώνουν τις μπαταρίες του Λευκού και οι Ίπποι είναι ελεύθεροι να δράσουν :
Κλειδί : 1.Qc6! ( > 2.Qc5+ Bd5#)
1...Rc7 (a) 2.Sdc4+ (A) Bxc4#
1...Se4 (b) 2.Sec4+ (B) Bxc4#


Επέκταση Θέματος Ντομπρόβσκι σε τρεις βαριάντες

Στην ιστοσελίδα του Ινδού μαθηματικού Τσαντρασέκαραν βρήκα ένα πρόβλημα Ντομπρόβσκι με τρεις βαριάντες. Θα φαντάζεστε ότι είναι πολύπλοκο, αλλά το παραθέτω για να δείτε πόσο απλό είναι.

(Πρόβλημα 228)
Τσαντρασέκαραν (K. R. Chandrasekaran),
Πρώτος Έπαινος, I.C.P.S. II Composing Tourney, 1995,
Ματ σε 2.
#2 ( 8 + 5 )
[1Q6/6P1/6b1/4pB2/3rpk1K/4SP2/5BP1/8]

Δοκιμές : {1.Qxe5+? Kxe5!}, {1.Qd8? Rxd8!}, {1.Sd5+? Rxd5!}, {1.g3+? Kxf3!}, {1.Bg3+? Kxe3!}. Δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στις επόμενες θεματικές δοκιμές :
Δοκιμή : {1.Qh8? ( > 2.Qh6# (A)) Bh7! (a)}.
Δοκιμή : {1.Qb3? ( > 2.Bg3# (B)) Rd3! (b)}.
Δοκιμή : {1.Bg4? ( > 2.g3# (C)) exf3! (c)}.

Κλειδί : 1.Qb6! (zz).
1...Bh7 (a) 2.Qh6# (A)
1...Rd3 (b) 2.Bg3# (B)
1...exf3 (c) 2.g3# (C)

Μη θεματικές βαριάντες : 1...Bg6-~ 2 Qh6#, 1...Rd4-~ 2 Bg3#.

Ο κριτής Μπάρνες (B.P.Barnes) σημείωσε ότι το πρόβλημα έχει αξιοσημείωτη οικονομία, ώστε να χρησιμοποιείται ως παράδειγμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: